ZINKLAMELLEN COATINGS

Dit type corrosiebescherming wordt aangebracht in een z.g. “dip-spin-bake” proces; de stalen bevestigingsmaterialen worden ondergedompeld (dippend) in een dun vloeibare drager gevuld met minuscule zink – en vaak eveneens aluminium – deeltjes (flakes). Deze verfachtige substantie bedekt de producten en deze worden aansluitend gecentrifugeerd (spin) teneinde overtollig materiaal te verwijderen. Daarna worden de bevestigingsmaterialen gebakken (bake) in een oven waar een solide laag van zink (en aluminium) deeltjes ontstaat die het staal tegen corrosie zal beschermen. Deze laag vormt een zeer duurzame corrosiebescherming in normale buitentoepassingen en heeft een uiterlijk, vergelijkbaar met een thermisch zinklaag (mat grijs). De laagdikte van deze coating (ongeveer 6 tot 12 micron) is iets groter dan de laagdikte die ontstaat bij het elektrolytisch proces. Diameters kleiner dan M 8 en standaard moeren met tolerantieklasse 6H moeten daarom met zorg behandeld worden. Het beoordelen van schroefdraad na coating met ring- en penkalibers kan lastig zijn. ISO 10683:2014 en de publicatie “Richtlinie Verschraubbarkeitsprüfung von Muttern mit Zinklamellenüberzügen“ (Deutscher Schraubenverband, DSV, 2012) bevatten uitvoerige informatie over het meten en beoordelen van bevestigingsmaterialen met een zinklamellen coating.

 

Het gelaagde effect van de zink- en aluminiumdeeltjes, op elkaar gestapeld, fungeert als meerdere beschermingslagen (barrières) en zorgt samen met de anorganische drager voor een hoge corrosieweerstand.

 

Een groot voordeel van dit soort oppervlaktebedekkingen is dat er geen risico bestaat op waterstofbrosheid. Bevestigingsmaterialen worden niet gebeitst, er is geen elektrolytische werking en het proces vindt plaats bij kamertemperatuur tot aan het bakken.

 

Er zijn veel verschillende ontwikkelaars en fabrikanten van zinklamellen coatings. NOF Metal Coatings en Dörken zijn grote spelers, met merknamen als Geomet© en DeltaProtekt©. De zinklamellen coatings kunnen worden nabehandeld met topcoats, die de corrosiebestendigheid kunnen verbeteren of zorgen voor een specifieke kleur, of worden voorzien van een geïntegreerd smeermiddel of van een smeermiddel op de basislaag (indien er geen geïntegreerd smeermiddel aanwezig is). De internationale norm ISO 10683 die de eigenschappen van - en de eisen aan - zinklamellen coatings behandelt, verdeelt deze in 4 coating systemen:

Een verdere onderverdeling wordt gemaakt op basis van het gehalte aan zeswaardig chroom (Cr(VI)) – zinklamellen coatings mèt Cr(VI), aangeduid als flZn/yc, en zinklamellen coatings zonder Cr(VI), aangeduid als flZn/nc. De laatste zijn in overeenstemming met de ELV, RoHS en Reach regelgeving.

 

Zinklamellen coatings die een smeermiddel bevatten, geïntegreerd in de basiscoating of als smeermiddel aangebracht over de basiscoating zorgen voor een beheerste wrijvingscoëfficiënt. Omdat de wrijvingscoëfficiënten die hierdoor bereikt kunnen worden significant kunnen afwijken van de wrijvingscoëfficiënten van traditionele oppervlaktebedekkingen als bijvoorbeeld elektrolytisch aangebrachte zinklagen, wordt aangeraden om het montage-aandraaimoment van te voren te (laten) bepalen wanneer omgeschakeld wordt naar zinklamellen coatingsystemen. 

Aangezien het vrijwel onmogelijk is om ver van tevoren buitenomgevingen te voorspellen in alle verschillende klimaten in de wereld, is er een vergelijkende test ontwikkeld. De gecoate bevestigingsmaterialen worden versneld gecorrodeerd in een zoutnevelkast en de verstreken tijd tot het verschijnen van witte roest (zinkcorrosie) en/of rode roest (basismetaalcorrosie) wordt gemeten. Dit vormt een indicatie van de relatieve corrosiebestendigheid van een beschermende coating.

 

Deze zoutneveltest, ook wel zoutsproeitest genaamd, wordt beschreven in de normen EN ISO 9227 en ASTM B117, die praktisch identiek zijn. De corrosiebestendigheid wordt uitgedrukt in 'uren neutrale zoutneveltest' (h NSS). De test wordt wereldwijd geaccepteerd als de standaardtest voor metalen oppervlakbedekkingen. 

De resultaten van de zoutneveltest NSS, afgeleid van diverse normen voor oppervlaktebedekkingen, dienen slechts ter oriëntatie. Ze zijn in hoge mate afhankelijk van de (mogelijke) laagdikte van de coatings en de toegepaste topcoats en/of verzegelingen.